DİYARBAKIR- Müzik evrenseldir ve tüm zamanlarda ve herkes için geçerlidir. Bilim insanları tarafından da müziğin evrensel olduğu kanıtlanmıştır.
Farklı dillerde icra edilse de müzik, kültürler arası ilişkileri geliştirir. Dayanışmayı, kaynaşmayı ve bütünleşmeyi kolaylaştırır, hızlandırır, güçlendirir ve pekiştirir.
İnsanların müzik zevkleri farklıdır; bazıları arabesk, bazıları pop, bazıları caz vb. türleri tercih eder. Ancak bazı müzikler, hangi dilden olursa olsun, geniş kitlelerin beğenisini kazanır. Bu müziklerden biri de yıllardır icra edilen anonim bir türkü olan "Yabancın değilem" türküsüdür.
Türkçe-Kürtçe söylenen ilk türkü
Birçok bilim adamı ve sanatçıya ev sahipliği yapan Diyarbakırlı türkücüler arasında Emin Turgay da yer alıyor.
Diyarbakır'ın Ergani ilçesi Bagür köyünde 1945 yılında dünyaya gelen Turgay, sözleri ve müziği anonim olan ve 50 yılı aşkın süredir söylenen ve hemen hemen her kesimin beğeniyle dinlediği türkü, Türkçe-Kürtçe söylenen ilk türkü olarak biliniyor.
Askerlik dönüşü Ankara ve Diyarbakır radyolarında ses sanatçısı olarak çalışmaya başlayan ve 1967 yılında İstanbul'da ''Diyarbakır Benim Köşem'' isimli ilk plağını çıkardı. Ardından çıkardığı yarı Türkçe yarı Kürtçe “Yabancı Değilem-Pısmamê teme” plak çıkardı. Türkü 100 binden fazla satış yapımca, Turgay, Müyap tarafından “Altın Plak”la ödüllendirildi.
Celal Güzelses’in öğrencisi oldu
Çocuk yaşta babasını kaybeden Turgay, zor ve sıkıntılı günler içerisinde ancak ilkokulu tamamladı. Ortaokul öğrenimini ailesinin yoksulluğu nedeniyle yarıda bırakan ve 16-17 yaşlarında gündüzleri karayollarında geçici işçi olarak çalışan Turgay, geceleri de pavyon, içkili lokanta ve çay bahçelerinde amatörce türküler söyledi.
Bu esnada Diyarbakır Musiki Cemiyeti sesinin güzelliğini keşfederek, ona destek oldu. Celâl Güzelses'i ilk hocası olarak kabul edilen sanatçı, 1964’te Ankara'ya giderek 1965'te "Diyarbakır elleri, öter şen bülbülleri" adlı plak çıkardı.
Yaklaşık 32 plak, 5 kaset doldurdu. Yirmiyi aşkın televizyon programına katıldı. İstanbul Radyosu'nda sözleşmeli sanatçı olarak çalıştı. 1977 yılında başrollerini Canan Candan'la paylaştığı Derz Durağı isimli filimde oynadı. 200’den fazla eseri diğer sanatçılar tarafından plak ve kasetlere okundu.
Türkiye’de Altın Plak alan ilk sanatçı Muzaffer Akgün’dür
Türkiye'de 1955 yılından bu yana altın plak ödülü Müyap yetkilileri tarafından, albüm satışı 100.000'i geçen sanatçılara veriliyor. Türkiye'de ilk "Altın Plak"'ın sahibi Muzaffer Akgün'dür.
Emin Turgay da, “Yabancı Değilem-Pısmamêteme” türküsü 100 bini aşınca, Müyap tarafından altın plakla ödüllendirildi.
Turgay, yakalandığı kanser sonucu 1 Temmuz 2000 tarihinde İstanbul'da vefat etmiştir.
KAYNAK: İstanbul Erganililer Kültür ve Dayanışma Derneği
