DİYARBAKIR- Diyarbakır Ulu Camii, binlerce yıllık tarihi boyunca çeşitli medeniyetlerin izlerini taşıyan, şehrin merkezinde yer alan muazzam bir dini yapıdır. Müslüman Araplar tarafından M.S. 639 yılında şehrin en büyük mabedi olan Martoma Kilisesi'nin camiye dönüştürülmesiyle ortaya çıkan bu anıtsal cami, zaman içinde çeşitli onarımlar ve eklemelerle günümüzdeki görkemli halini almıştır. Büyük Selçuklu Hükümdarı Melikşah'ın emriyle 1091 yılında büyük bir onarımdan geçen cami, bugün Diyarbakır'ın en önemli dini ve kültürel merkezlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Mimari olarak dikkat çeken kompleks yapısıyla, Diyarbakır Ulu Camii çevresindeki dini ve kültürel yapıları bir araya getirerek zengin bir tarihi mirası yansıtmaktadır Diyarbakır Ulu Camii hakkında bilinenler Diyarbakır Ulu Camii, şehrin merkezinde bulunan ve tarih boyunca çeşitli onarımlarla şekillenen önemli bir dini yapıdır. M.S. 639 yılında, o dönemde şehre egemen olan Müslüman Araplar tarafından şehrin en büyük mabedi olan Martoma Kilisesi camiye dönüştürülmüştür. 1091 yılında Büyük Selçuklu Hükümdarı Melikşah'ın emriyle büyük bir onarımdan geçen cami, zaman içinde çeşitli onarımlar ve eklemelerle günümüzdeki şeklini almıştır. Caminin mimarisi, ortadaki büyük avlunun doğu ve batısında yer alan maksureleri, Hanifiler Camii, Şafiiler Camii ve Mesudiye Medresesi gibi çeşitli dini ve kültürel yapıları içeren bir kompleks olarak tasarlanmıştır. Cami avlusunun cephelerinde farklı dönemlere ait mimari bezekler, kabartmalar ve yazıtlar yer almaktadır. Mimariye dair herhangi bir isim belirtilmemiş olsa da, bazı kaynaklar bu yapıda "Muhammed Bin Salame el-Ruhavi" isimli bir mimarın görev alabileceğini öne sürmektedir. Diyarbakır Ulu Camii, İslam dünyasının önemli bir dini merkezi olarak kabul edilmekte olup, aynı zamanda ünlü bilgin El Cezeri'nin güneş saatinin bulunduğu bir merkezdir. Caminin çevresinde bulunan Zinciriye Medresesi'nde El Cezeri'nin ders verdiği bilinmektedir. Tarihi ve mimarisiyle ön plana çıkan Diyarbakır Ulu Camii, bölgenin kültürel ve dini mirasının önemli bir parçasıdır.