DİYARBAKIR- Diyarbakır'ın Silvan ilçesine bağlı Bahçe köyünde bulunan Hasuni Mağaraları, bölgenin önemli arkeolojik miraslarından biridir. Güneydoğu Torosların güney kanadında, Silvan ilçe merkezinin 5 km kuzeydoğusunda konumlanmıştır. Bu mağaralar, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından tescillenmiş arkeolojik sit alanları listesinde yer alır.
Hasuni Mağaraları, çevresindeki Eosen-Oligosen yaşlı flişlerin bulunduğu Eosen yaşlı kalker litolojisine sahip Midyat Formasyonu'nun etrafında yer almaktadır. Bu korunaklı vadide, kluz (cluse) tipi vadilerdeki kayalara oyularak oluşturulmuş meskenler bulunur. İşlenmeye uygun kalker kayaçlarından oyularak yapılan bu mağaralar, birbirlerine koridorlarla bağlı yaklaşık 300 mağara meskeni ve ek yapıları içerir. Bu yapılar, geçitlerle birbirlerine bağlanmıştır ve toplamda 12 adet sarnıca ev sahipliği yaparlar. Bu sarnıçlar, su kanalları aracılığıyla birbirine bağlıdır ve şamandıra sistemi ile su taşınması sağlanır.
Bu antik şehir, Silvan Ovası'na hâkim bir noktada yer alır ve arkeolojik açıdan büyük öneme sahiptir. Mezolitik döneme kadar uzanan tarihi geçmişiyle bilinir.
Hasuni Mağaraları, yontma taş devrine dayanan bir geçmişe sahiptir. Bu dönemde insanlar, yerleşik hayata geçerek taşları yontmaya başlamış ve Hasuni gibi yerleşim yerlerini kurmuşlardır. Hasuni Mağaraları, bir kaleyi anımsatan yapılarıyla dikkat çeker. Yaklaşık 300 farklı boyutta odayı içeren bu mağaralar, Anadolu'da benzersiz bir örnektir.
Mağaralarda, sarnıçlar, taştan oyulmuş su depoları ve su kanalları gibi çeşitli yapılar bulunur. Ayrıca, Hasuni Kaya Kilisesi gibi dini yapılar da mevcuttur. Bu kilise, Anadolu'nun en eski kiliselerinden biridir ve Hristiyanlığın ilk dönemlerinden itibaren kullanılmıştır.
Hasuni Mağaraları’nın çevresindeki düzleştirilmiş kayalıklar arasında, Orta Çağ'da inşa edilmiş olan bir kilise de bulunur. Bu alan, yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çeker ve bölgeyi ziyaret edenler, kaya merdivenleri, taş döşeme yolları ve diğer tarihi yapıları keşfeder.
Bu antik şehir ve mağaralar, bölgedeki sosyal ve kültürel yaşamın izlerini taşır. Dokuma atölyeleri gibi yapılar, yerleşim yerinin yaşamını ve tarihini anlamamıza yardımcı olur. Hasuni Mağaraları, tarihi ve arkeolojik açıdan büyük bir zenginliğe sahiptir.
Hasuni Mağaraları, bölgenin jeolojik ve kültürel zenginliğini yansıtan önemli bir alandır. Tarihi ve doğal özellikleriyle ziyaretçilerin ilgisini çekerken, bölgenin turizm potansiyelini artırmaktadır.
