Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), iktidarın kayyım atamaları ile ilgili hazırladığı raporu kamuoyuyla paylaştı. Raporda, 674 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin (KHK) yürürlüğe girmesinin ardından iktidarın yerel yönetimlere 154 kez kayyım atadığı ifade edildi. Bu uygulamanın, demokratik seçim sürecini zedelediği ve hukuksuz olduğuna dikkat çekildi. CHP, sandıktan çıkan sonuca saygı gösterilmesi gerektiğini savunarak, iktidarın kayyım uygulamalarıyla seçim sonuçlarını etkilemeye çalıştığını belirtti.
Rapora göre, 2016-2024 yılları arasında iktidarın kayyım atadığı yerel yönetimlerin toplam seçmen sayısı 11 milyon 202 bin 496. Diyarbakır, 26 kayyımla en fazla kayyım atanan şehir olurken, Van ise 23 kayyımla ikinci sırada yer aldı. Raporda, 2016 yılı 60 kayyımla zirvede yer alırken, 2019 yılında bu rakam 38’e geriledi.
31 Mart 2024 yerel seçimlerinden önce 49 belediye kayyım tarafından yönetiliyordu. Bu belediyelerden 9'u AK Parti ve MHP tarafından yönetilmeye başlandı. Raporda, Kars’ta yaşanan usulsüzlükler ve taşıma seçmen iddialarına da değinildi, ancak yetkililerin herhangi bir adım atmadığı ifade edildi.
CHP’nin raporunda ayrıca Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer’in tutuklanmasının ardından, kayyım olarak atanan Can Aksoy’un Esenyurt halkının iradesine belediye meclisleri üzerinden ipotek koyduğuna dikkat çekildi. Bu şekilde meclis üyelerinin denetim yetkisinin ortadan kaldırıldığı ve kayyum yönetiminde israf, şatafat ve ihale usulsüzlüklerinin önünün açıldığı belirtildi.
Raporda kayyım uygulamasının Anayasaya aykırı olduğuna da vurgu yapıldı. Anayasanın 2, 5, 123 ve 127. maddeleri ile kayyım uygulamasının çeliştiği belirtilerek, bu uygulamanın derhal sona erdirilmesi gerektiği ifade edildi.
CHP’nin raporunda yer alan sonuç maddeleri ise şöyle sıralandı:
- İktidar, sandıkta çıkan sonuca saygı göstermeli ve kayyım uygulamalarına son vermelidir.
- Kayyım atamaları bir an önce sonlandırılmalıdır.
- TBMM’deki 10 siyasal partinin ortak önerisiyle kayyım uygulamasını sona erdirecek kanun teklifi yasalaşmalıdır.
- Kayyım uygulamalarını mümkün kılan maddeler Belediye Kanunu'ndan çıkarılmalıdır.
- Hakkında kesin hüküm bulunmayan ve kayyım atanan belediye başkanları görevlerine iade edilmelidir.
- Anayasaya açıkça aykırı olan kayyım uygulamaları sona erdirilmeli ve iktidar bu konuda adım atmalıdır.
CHP’nin raporu, kayyım uygulamalarının siyasi mühendislik olarak kullanıldığını ve demokratik yapıyı tehdit ettiğini vurgularken, iktidara kayyım atamalarına son vermesi çağrısında bulundu.