Diyarbakır’daki Telli Ağa Kasrı-Surp Hagop Kilisesi’ni biliyor musunuz? Diyarbakır’daki Telli Ağa Kasrı-Surp Hagop Kilisesi’ni biliyor musunuz?

DİYARBAKIR- Diyarbakır'ın tarihî ve kültürel dokusunu yansıtan yapılarından biri olan Latin Kilisesi, şehrin önemli miraslarından biridir. Özellikle Sur ilçesinde bulunan bu kilise, mimari yapısıyla dikkat çekerken, geçmişten günümüze kadar süren tarihi birikimiyle Diyarbakır'ın önemli bir sembolü haline gelmiştir. Kilisenin 1980 yılında tescil edilmesi, kültürel ve tarihî açıdan taşıdığı değeri vurgulamaktadır. Bu yapı, Diyarbakır'ın zengin geçmişine ışık tutan ve korunması gereken bir anıt niteliği taşır.

Diyarbakır'ın tarihî Sur ilçesinde bulunan Fatih Paşa Mahallesi'nde kayıtlı olan Latin Kilisesi, DKTVKK'nın 19 Ocak 1980 tarihli kararıyla resmi olarak tescil edilmiştir. Kilisenin konumuna bakıldığında, Fatih ve Süleyman Nazif Sokağı ile çevrili olduğu görülmektedir. Ne var ki, kilisenin kesin yapısı hakkında yazılı kaynaklar yetersizdir ve inşa kitabesi bulunmamaktadır. Latin Kilisesi, Süleyman Nazif İ.Ö.Ö okulunun toplantı ve müsamere salonu olarak da kullanıldı ancak 2015 yılında Sur ilçesinde meydana gelen terör olaylarında büyük zarar gören Süleyman Nazif İlkokulu, kullanılamaz hale gelmişti. Binanın üzerindeki sıvalar sökülerek eski orijinal haline getirildi. Daha sonra ise bu bina, Sur Kaymakamlığı'na tahsis edilerek hizmet binası olarak kullanılmaya başlandı..

Kilisenin mimari özellikleri incelendiğinde, doğu-batı yönlü dikdörtgen tek nefli bir plan şemasına sahip olduğu ve çapraz tonozlarla örtüldüğü görülmektedir. Ayrıca, kilisenin bodrum katı da bulunmaktadır ancak bu kısım su ve çöplerle dolu olduğundan inceleme yapılamamıştır. Beden duvarları dıştan sade tutulmuş, ancak kalın masif duvarlar pencere ve kapı açıklıkları ile hareketlendirilmiştir. Kilisede, kuzey cephede yer alan kapı açıklıklarının alt kısımları sonradan bazalt taş ile kapatılmış ve üst kısmında dikdörtgen formdaki pencere açıklıkları oluşturulmuştur. Bununla birlikte, yapıda bulunan çan kulesi gibi unsurlar bulunmamaktadır. Ana yapı malzemesi olarak volkanik bazalt taş kullanılmış olup, bu malzeme dışında tuğla, toprak, ahşap ve kireç harcı da kullanılmıştır. Kilise, günümüzde Diyarbakır'ın kültürel mirası olarak korunmaktadır ve bölgenin tarihî dokusuna önemli bir katkı sunmaktadır.

Kaynak: Diyarbakir.Net