Kur'an-ı Kerim'de Zülkifl ve Elyesa peygamberlerin mezarına ev sahipliği yaptığına inanılan ve Kralkızı Baraj Gölü, su sarnıçları gibi tarihi unsurlarıyla dikkat çeken ilçedeki Eğil Kalesi'nde, Hristiyan din adamlarına ait olduğu düşünülen iki mezar bulundu.
Dicle Üniversitesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Vecihi Özkaya'nın liderliğinde 2021'den bu yana devam eden kazılarda, duvarlarında çok sayıda haç sembolü bulunan ve yaklaşık 1900 yıllık olduğu tahmin edilen kaya kilisesinin çevresinde yoğunlaşıldı. Kilisenin alt bölümünde, farklı haç motiflerinin yer aldığı ve ayin izleri taşıyan iki mezar tespit edildi.
“Kilise Kompleksi” ve Aziz Thaddeus’a ait bulgular
Prof. Dr. Özkaya, Eğil Kalesi'ndeki kazılarla ilçenin ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin tarihsel değerlerini gün yüzüne çıkarmayı hedeflediklerini belirtti. Eğil’in hem Müslúmanlar hem de Hristiyanlar ve Yahudiler için önemli bir yer olduğunu vurgulayan Özkaya, şu ifadeleri kullandı:
“Alanın sadece bir kaya kilisesi olmadığını, kilise ile bağlantılı bir kilise kompleksi haline dönüştürüldüğünü gördük. Mezarların, Ermeni kayıtlarında Hz. İsa'yı gördüğü ve onun emirlerini tebliğ ederken Bingöl bölgesinde katledildiği bilinen Aziz Thaddeus’a (Mar Addai) ait olabileceği öne çıkmakta.”
“Ayinlerin yapıldığına dair izler bulundu”
Mezarların özenle korunmuş ve örülmüş duvarları ile dikkat çektiğini belirten Özkaya, bölgedeki bulguların, ayinlerin yapıldığına dair is ve adak yerleri gibi çok sayıda özellik taşıdığını ifade etti. “Bu bulgular, mezarların aziz statüsündeki kişilere ait olduğuna işaret ediyor” diyen Özkaya, kaya kilisesindeki çalışmaların 2024 yılında tamamlanmasının ardından, saray başkule kazılarına başlanacağını söyledi.
Eğil Kalesi'nde elde edilen bulgular, erken Hristiyanlık dönemine ışık tutarken, gelecek kazılarda Çağın İslam dönemine ait izlerin tespit edilmesi de hedefleniyor.
