DİYARBAKIR- Diyarbakır'ın Dicle ilçesindeki tarihi çeşmeleri biliyor musunuz? Bu tarihi çeşmeler, bölgenin kültürel mirasını yansıtıyor. Yeşilyurt Mahallesi'ndeki Çir Çeşmesi, Çamaşırhane Çeşmesi, Döver Köyü Çeşmesi ve Kırkpınar Köyü Çeşmesi dikkat çekiyor
Diyarbakır'ın Dicle ilçesinde bulunan çeşitli tarihi çeşmeler, bölgenin zengin kültürel mirasını gözler önüne seriyor. İrfan Yıldız’ın, Diyarbakır’ın Dicle İlçesi’nde Yeni Tespit Edilen Kültür Varlıkları yazısında belirttiği gibi Diyarbakır’ın Dicle ilçesinde tarihi bazı çeşmeler bulunmaktadır. Bu çeşmelerden bazılarının üzerinde kitabe bulunmasına rağmen bazısında ya yok edilmiş ya da kitabesi bulunmamaktadır. Peki Dicle ilçesinde bulunan bu çeşmeler hangileridir?
İşte Dicle'deki bazı dikkat çekici tarihi çeşmeler:
Çir (Çeşme)
Dicle İlçesi Yeşilyurt Mahallesi'nde, Çir Sokak'ta yer alan bu çeşme, 1796 yılına tarihlenmektedir. Sarı renkli taş malzemeden yapılmış olup, sivri kemerli meydan çeşmeleri grubunda yer alır. Çeşmenin ortasında kalın bir kuşak bulunur ve ayak taşlarında eşkenar dörtgen süslemeler yer almaktadır. Üstteki üçgen saçak dışa doğru taşkın olarak inşa edilmiştir. Üzerindeki kitabesi tahrip olduğundan okunamamaktadır.
Çeşme (Çamaşırhane)
İlçe merkezinde yer alan bu tarihi çeşme, yol seviyesinin altında kalmıştır ve üzerinde herhangi bir yazıt bulunmamaktadır. XVIII. yüzyılda inşa edildiği tahmin edilen çeşme, doğu-batı yönünde uzanmakta ve yan yana düzenlenmiş üç yuvarlak kemerli çeşmeden oluşmaktadır. Çeşmelerin önünde akan suyun biriktiği küçük havuzlar bulunmakta, bu havuzlardan çıkan kanallar birleşerek güney yönünde tek bir kanal olarak devam etmektedir.
Döver (Dibni) Köyü Çeşmesi
Döver Köyü'nün girişinde yer alan bu çeşme, XVIII. yüzyılda inşa edilmiştir. Yuvarlak kemerli meydan çeşmeleri grubuna giren bu yapı, düzgün kesme taş malzemeden yapılmıştır. Çeşmenin önünde bir havuz ve bazalt taştan yapılmış bir lüle bulunur. Su haznesinin üst kısmı yıkılmış olup, kalan izlerden duvarların yanlara doğru devam ettiği anlaşılmaktadır.
Kırkpınar (Heridan) Köyü Çeşmesi
Kırkpınar Köyü'nün kuzeydoğusunda, yaklaşık 100 metre ilerisinde yer alan bu çeşme, XVII-XVIII. yüzyılda inşa edilmiştir. Çırık Çeşmesi olarak da bilinen bu yapı, sivri kemerli bağımsız meydan çeşmeleri grubunda yer alır. Ayak kısmı çift silmelerle hareketlendirilmiş olup, lülesi demir borudan yapılmıştır. Sağlı sollu iki niş bulunan çeşme, düzgün kesme taş malzemeden inşa edilmiştir.
Diyarbakır'ın Dicle ilçesindeki bu tarihi çeşmeler, bölgenin tarihini ve kültürel mirasını yansıtan önemli eserler olarak dikkat çekiyor.